Bệnh đầu đen ở gà ngoài ra còn được gọi là bệnh kén ruột. Gà mắc và chết do bệnh “đầu đen” có biểu hiện ở đầu….không đen chút nào. Cái tên đầu đen ra đời bắt nguồn từ những người chăn nuôi, nó được lan rộng và phổ biến tới mức hiện nay cả những người điều trị, những người trong ngành chăn nuôi – thú y biết tới nó, gọi tên nó đều thông qua tên gọi này là chủ yếu. Mời bà con tìm hiểu bài viết sau của mgd để hiểu rõ được nguyên nhân và phương pháp trị bệnh.
Nguyên nhân gây bệnh đầu đen ở gà
Là một bệnh do kí sinh trùng gây nên, do đơn bào có tên Histomonas Meleagridis thuộc ngành Protozoa, họ Tripanosomatidae, giống Histomonas, loài Histomonas Meleagridis và H. Wenrichi, kí sinh ở niêm mạc ruột thừa và gan, gây nên các biểu hiện bệnh tích điển hình tại đây.
Con đương lây truyền
Đây là loại bệnh có thể truyền qua đường ăn uống. Khi dùng chung máng ăn máng uống, qua chất độn, môi trường chăn thả chứa mầm bệnh Histomonas Meleagirdis.
Trung gian truyền bệnh là giun kim Heterakis galline, thông qua việc gà ăn phải trứng giun kim có chứa mầm bệnh, khi vào cơ thể gà, histomonas sẽ kí sinh tại gan và manh tràng rồi gây bệnh.
Mặt khác, khi bị thải ra cơ thể gà, trứng giun kim lại được giun đất ăn vào. Tồn tại rất lâu trong môi trường khu vực chăn nuôi. Đó là lí do bệnh rất khó thanh trừ hoàn toàn ở những khu vực chăn nuôi đã từng mắc bệnh. Tỉ lệ tái bệnh cho những đàn sau luôn rất cao.
Biểu hiện bệnh
Đây là một trong những loại bệnh đặc thù của gà và gà tây nuôi thả vườn, nhưng cũng phát hiện thấy ở một số giống gà kiêm dụng nuôi lấy trứng trong điều kiện nuôi nhốt ở môi trường đã từng nhiễm bệnh.
Các triệu chứng không điển hình
Ủ rũ, sốt, rúc đầu vào cánh, tìm chỗ có nắng, ấm áp để nằm; phân sáp vàng, sáp đen, phân dạng giống gạch cua, phân nước có thỏi phân sống ở giữa …
Thể quá cấp và cấp tính
Ở thể cấp tính gà sốt cao, gà lù rù, mặt hốc hác tái nhợt; chết nhanh trong vòng 1 -2 ngày kể từ khi phát hiện những triệu chứng không điển hình.
Tỉ lệ chết trong trường hợp này có thể lên tới 85-90%. Nếu không được điều trị kịp thời hoặc điều trị không đúng cách.
Thể mãn tính
Thể này xảy ra với mức độ và thiệt hại đầu con nhẹ hơn. Chủ yếu ở những đàn gà lớn (trên 5 tháng) bệnh kéo dài. Thiệt hại chủ yếu là giảm năng suất chăn nuôi, tỉ lệ chết không cao.
Biểu hiện bệnh khi mổ khám
Bệnh tích của bệnh đầu đen biểu hiện chủ yếu ở gan và ruột thừa. Cũng là biểu hiện đặc trưng, là bệnh tích điển hình của bệnh giúp chẩn đoán chính xác và chẩn đoán phân biệt với các bệnh khác (cầu trùng, Marek, Leuco, Lao hạch….)
Bệnh tích điển hình của bệnh đầu đen có thể biểu hiện rõ ràng ở cả gan và ruột thừa cùng lúc; có trường hợp chỉ biểu hiện ở gan hoặc ở ruột thừa. Trong đa số các trường hợp gà mắc bệnh đầu đen; bệnh tích ở ruột thừa (manh tràng) là biểu hiện đặc trưng luôn đi kèm và dễ dàng nhận biết nhất.
Bệnh tích ở gan: Đặc trưng nhất là gan sưng to hơn bình thường và xuất hiện những vết hoại tử hình hoa cúc với bề mặt hoai tử hơi lõm khắp bề mặt gan.
Bệnh tích ở manh tràng: tình trạng đặc trưng nhất là ruột thừa sưng to; thành ruột thừa tăng sinh dày. Chất chứa bên trong ruột thừa trở thành dạng cứng chắc tạo khối dạng như canxi hóa lấp đầy bên trong. Khi mổ khám sẽ dễ dàng phát hiện 2 manh tràng rắn lại; chất chứa bên trong rắn có màu trắng, cũng từ đây mà bệnh có thêm một tên gọi nữa – Bệnh kén ruột. Nhiều trường hợp có thể phát hiện thấy giun kim nhỏ li ti tại đây.
Điều trị bệnh đầu đen
Hiện trên thị trường có rất nhiều bộ sản phẩm trị bệnh Viêm gan ruột truyền nhiễm – bệnh đầu đen – bệnh kén ruột. Dù sử dụng bất cứ bộ sản phẩm của công ty nào. Bà con nên điều trị liệu trình ít nhất 4 ngày cho toàn đàn gà. Kết hợp với giải độc gan thận lách và hạ sốt để mang lại hiệu quả cao nhất. Khi kết thúc liệu trình bà con nên cho gà uống monosunfa kết hợp với ivermectin 1% pha 1ml vào 1 lít nước cho đàn gà uống.
Phòng bệnh
– Không nuôi chung gà với gà Tây.
– Bắt đầu từ 20 ngày tuổi trở đi, định kì 20 ngày 1 lần nên pha thuốc tím hoặc sunphat đồng cho gà uống (uống theo chỉ định ở phần điều trị ).
– Ba con phòng bệnh thông qua diệt trung gian truyền bệnh: Kết hợp các loại sát trùng để diệt Histomonas. Đồng thời định kì hàng tháng nên rắc vôi ở bãi chăn thả và khu vực chuồng trại chăn nuôi. Nhằm diệt trung gian truyền bệnh giun kim và giun đất. Có thể dùng foocmon 2% phun chuồng trại và khu vực chăn nuôi để diệt giun đất và khử trùng chuồng trại
Lưu ý: Bà con khi mua vôi nên mua loại vôi củ về để nguyên bao. Sau 1 thời gian vôi sẽ tự bở ra thành vôi bột, rắc vôi này là tốt nhất. Không nên mua vôi bột loại đóng bao sẵn để khử trùng chuồng trại. Vì hiện nay trên thị trường có rất nhiều vôi bột không đảm bảo.
Qua bài viết bà con đã biết được biểu hiện của bệnh đầu đen trên gà và phương pháp điều trị. Hi vọng bà con áp dụng thành công với đàn gà của mình.
Nguồn: vietdvm.com