Bệnh giun chỉ ở vịt hay còn gọi là u vịt, thường gặp nhất vào mùa hè và phổ biến ở các vùng nhiệt đới Đông Nam Á như Việt Nam, Campuchia, Đài Loan. Còn khối u lớn dưới yết hầu, đè lên cổ khiến vịt khó thở, khó tiêu, trường hợp nặng có thể gây tử vong.
Bệnh bướu cổ vịt do giun chỉ
Một trong những bệnh thường gặp ở vịt là bệnh bướu cổ vịt do bệnh giun chỉ Avioserpens ở miền bắc gây ra, bệnh nặng hàng năm vào 2 vụ: thu hoạch vào tháng 5, 6 và tháng 7,11,12. Ở miền Nam, bệnh này nặng vào mùa khô.
Ở vịt con 20-40 ngày tuổi, một số trường hợp nhiễm bệnh phổ biến nhất, vịt mái có khả năng nhiễm cao hơn nhưng mức độ nhẹ hơn.
Tỷ lệ nhiễm bệnh của vịt từ 10 đến 100%. Tỷ lệ vịt chết 10 – 80%. Căn bệnh này đã gây thiệt hại nghiêm trọng cho ngành chăn nuôi vịt theo mùa của chúng ta. Đôi khi ngỗng và vịt giả cũng mắc bệnh.
Bệnh giun chỉ ở vịt ta thấy cổ vịt (hầu) sưng to, nổi nhiều u rõ ràng, lúc đầu nhỏ, sau to dần ra rất nhanh làm vịt ngạt thở, không ăn uống được và chết. Ngoài cổ, trên mi mắt, dọc theo mép mỏ, trên đùi vịt có một cái bướu sưng to.
Biện pháp phòng và điều trị
Với bệnh này cần chú ý chăm sóc tốt nhất từ 10 đến 20 đến 30 ngày sau khi sinh. Không cho vịt vào nước nóng vào mùa hè nắng nóng.
Cho vịt ăn nơi nước lưu thông. Tránh cho vịt ăn trong ao tù đọng, vũng bùn nhỏ, vùng nước thấp. Ở đây, nếu vịt bị u tuyến giáp thì u tuyến giáp tồn tại lâu và nhiều động vật thủy sinh thấp dễ lây bệnh cho vịt khỏe. Khi thấy bệnh đã chớm thoát ra ở đàn vịt 20-25 ngày tuổi, kịp thời bắt riêng những con mắc bệnh ra nuôi trên cạn không cho thả xuống bãi nước chăn thả để tránh gieo rắc mầm bệnh cho đàn vịt khỏe mạnh đi chăn thả ở đồng bãi an toàn khác.
>> XEM THÊ TẠI BỆNH Ở GIA CẦM
Chữa bệnh
Trường hợp bệnh nhẹ và ít thì chữa bệnh bằng cách mổ bướu, cắt lấy hết giun ở bướu ra, bôi thuốc sát trùng glixêrin, khâu lại, sau đó nuôi dưỡng chăm sóc tốt, đàn vịt sẽ chóng hổi phục lành bệnh 7-10 ngày. Cách chữa bệnh này các nhà chăn vịt ở miền Nam cũng như miền bắc đã làm nhiều và có kết quả tốt.
Dùng diphêvit loại thuốc của viện thú y. Thành phần chính của dạng thuốc này gồm : fenon và dipterêc và một số thành phần phụ khác nhằm cân bằng, nâng cao thể lực cho vịt bệnh.
Cách sử dụng tiêm thẳng thuốc vào bướu với liều lượng
20mg cho 1 vịt con nặng 100g.
40mg cho 1 vịt con nặng 300-400g.
Tiêm diphêvit ấu trùng giun chỉ chết hết sau khi tiêm diphêvit vào bướu được 24g. Như vậy tiêm diphêvit cho vịt là để tiêu diệt bệnh. Nhưng khi những vùng đã trở thành ổ dịch rõ rệt nặng sẽ gây tổn thất lớn.
Bệnh sán dây
Bệnh sán dây fimbriaria fasciolaris.
Sán này có chiều dài 200-300m, đầu gai rất nhỏ, có 4 giác, mõm có 10 móc. Sán phát triển nhanh về chiều rộng và hình thành đầu gai giả. Khi hình thành đầu gai giả, đầu gai thật rụng đi. Thân sán không phân đốt rõ rệt. Buồng trứng hình lưới là chung cho cả thân sán.
Vịt mắc sán dây này sau khi nuốt phải loài cyclops diaptomus đã bị nhiễm màng vĩ ấu sán dây. Pimbriaria ở trong cơ thể cyelops (ký chủ trung gian) là 7-12 ngày, ở trong cơ thể vịt là 9 ngày.
Vịt con từ khi nở ra đến 2-3 tháng tuổi mắc sán dây rất nặng. Vịt mắc bệnh ỉa chảy, sán được thải ra ngoài từng đoạn; theo phân. Vịt con có thể bị chết. Nơi có mầm bệnh lâu năm có thể thấy ở vịt mái đẻ 2-3 năm tuổi mắc bệnh này.
Chẩn đoán : mắt thường hàng ngày quan sát trên bãi phân vịt thấy có những đoạn sán dây từ 3-5cm trắng như que tăm, hoặc là khi vịt bơi lội dưới nước thấy có đoạn sán dây thãi ra ngoài còn dính ở đít vịt. Mổ xác vịt chết rửa sạch ruột non thấy có nhiều sán dây.
Chữa bệnh: người ta thường tẩy sán dây fimbriaria cho vịt bằng filixen, liều lượng 0,3g/kg thể trọng. Có nơi đồng bào dùng hạt bí đỏ cho vịt ăn tự do, liều dùng 30-50g cho một con.
Tẩy cho từng con có thể đùng dung dịch arêcolin với độ pha loãng 1 : 1000, liều lượng 1-4ml cho 1 vịt. Cũng có thể dùng bột hạt cau tươi để tẩy loại sán này.
Bệnh sán dây Ligula
Ấu trùng sán này sống trong xoang đại thể loại giáp xác cyclops. Sán trưởng thành ký sinh trong ruột vịt có chiều dài 6-31cm, rộng 2,5-8mm không có đầu gai giới hạn rõ rệt. Thân có hình dây.
Chu trình phát triển : Ở vịt mắc bệnh sán trưởng thành thãi trứng theo phân ra ngoài đầm, hồ, ao. Trứng phát triển thành ấu trừng ký sính ở các loại giáp xác. Một số loài cá ăn phải ấu trùng ở trong cơ thể giáp xác. Ấu trùng lớn chậm trong cơ thể cá từ 12-14 tháng. Khi vịt ăn cá thì bị nhiễm ấu trùng sán này. Ấu trùng lớn rất nhanh, sau 45-60 giờ thì thành sán ligula trưởng thành với cơ quan sinh dục đầy đủ. Sán ligula thường sinh trong ruột vịt. Sán ligula thường sinh trong ruột vịt từ 5-9 ngày.
Vịt bị bệnh có tỷ lệ chết cao vì sán làm cho tắc ruột.
Chữa bệnh : dùng bột hạt cau, liều lượng 0,1-0,2g, cũng có thể dùng filixen với liều lượng 0,3g/kg thể trọng.
Phòng bệnh : cần phải kiểm tra môi trường chăn thả vịt xem có giáp xác không để có biện pháp phòng trừ.
Đọc thêm tại /
Nguồn: caytrongvatnuoi.com
